Sosyal fobi olarak da bilinen sosyal anksiyete, sosyal durumlarda yoğun korku ve kaygı ile karakterize bir ruh sağlığı durumudur. Sosyal anksiyetesi olan kişiler genellikle yaşam kalitelerini önemli ölçüde etkileyebilecek önemli sıkıntı ve kaçınma davranışları yaşarlar. Samsun Psikolog olarak sizlere sosyal anksiyetenin ne olduğunu ve önemli nedenlerini listeledik.
Sosyal anksiyete, olumsuz değerlendirmeye veya reddedilmeye yol açabilecek sosyal durumlardan sürekli korkmayı içerir. Sosyal anksiyetesi olan kişiler genellikle şunlardan endişe ederler:
- Olumsuz yargılanmak: Garip, mahcup veya beceriksiz görünme korkusu.
- Utanç veya toplum önünde mahcup olma: Utanç verici veya küçük düşürücü bir şey söylemek veya yapmaktan endişe etmek.
- Olumsuz sosyal etkileşimler: Reddedilme veya olumsuz geri bildirim korkusu nedeniyle sosyal durumlardan kaçınma.
Bu korkular, aşağıdakiler gibi bir dizi kaçınma davranışına yol açabilir:
- Sosyal durumlardan kaçınma: Partilere, toplantılara veya toplum etkinliklerine katılmayı reddetme.
- Sınırlı sosyal etkileşimler: Göz temasından kaçınma, yumuşak bir şekilde konuşma veya konuşmalardan çekilme.
- Aşırı hazırlık: Utançtan kaçınmak için sosyal durumlara hazırlanmak için aşırı zaman harcamak.
Sosyal Anksiyetenin Nedenleri
Sosyal anksiyetenin kesin nedenleri karmaşıktır ve tam olarak anlaşılmamıştır. Ancak, gelişimine katkıda bulunabilecek birkaç faktör vardır:
- Genetik: Sosyal anksiyete ailelerde görülebilir ve genetik bir yatkınlığa işaret eder.
- Beyin kimyası: Beyin kimyasındaki farklılıklar sosyal anksiyetede rol oynayabilir.
- Geçmiş deneyimler: Zorbalık veya reddedilme gibi olumsuz sosyal deneyimler sosyal anksiyetenin gelişimine katkıda bulunabilir.
- Bilişsel çarpıtmalar: Kişinin kendisi hakkındaki olumsuz düşünce kalıpları ve inançları sosyal anksiyeteyi şiddetlendirebilir.
Sosyal Anksiyetenin Etkisi
Sosyal anksiyete, bir kişinin hayatı üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir ve şunlara yol açabilir:
- İzolasyon: İlişki kurma ve sürdürme zorluğu.
- Yaşam kalitesinin azalması: Sosyal durumlardan kaçınmak, keyif ve tatmin fırsatlarını sınırlayabilir.
- Akademik veya mesleki zorluklar: Sosyal anksiyete, okul veya iş performansını etkileyebilir.
- Artan depresyon ve anksiyete riski: Sosyal anksiyete sıklıkla diğer ruh sağlığı sorunlarıyla birlikte görülür.
Sosyal Anksiyete İçin Yardım Almak
Sosyal anksiyetesi olan bireyler profesyonel yardım almalıdır. Terapi, özellikle bilişsel-davranışçı terapi (BDT), sosyal anksiyete için etkili bir tedavidir. BDT, olumsuz düşünce kalıplarını belirlemeye ve bunlara meydan okumaya ve başa çıkma stratejileri geliştirmeye odaklanır.
Bazı durumlarda, sosyal anksiyete semptomlarını yönetmek için ilaç reçete edilebilir. Ancak, en uygun tedavi planını belirlemek için bir ruh sağlığı uzmanına danışmak önemlidir.
Sosyal Anksiyeteyi Yenmek
Sosyal anksiyetenin üstesinden gelmek sabır, ısrar ve profesyonel destek gerektirir. Yardımcı olabilecek bazı stratejiler şunlardır:
- Maruz bırakma terapisi: Kontrollü ve destekleyici bir ortamda korkulan sosyal durumlara kademeli olarak maruz kalma.
- Olumsuz düşüncelere meydan okuma: Sosyal durumlar hakkındaki olumsuz düşünceleri ve inançları belirleme ve bunlara meydan okuma.
- Sosyal becerileri geliştirme: Göz teması, aktif dinleme ve konuşma başlatıcıları gibi sosyal becerileri öğrenme ve uygulama.
- Özgüveni geliştirme: Öz değeri ve özgüveni artırmak sosyal anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olabilir.
- Destek arama: Destek gruplarına katılmak veya sosyal anksiyete yaşayan diğer kişilerle bağlantı kurmak değerli bir destek sağlayabilir.
Sosyal anksiyete tedavi edilebilir bir durumdur. Doğru destek ve tedaviyle, sosyal anksiyetesi olan kişiler korkularının üstesinden gelebilir ve daha tatmin edici hayatlar yaşayabilirler.
Anksiyete terapisine ihtiyacınız varsa Samsun Psikolog Cem Batuhan AKINCIOĞLU‘undan bugün randevu alarak terapi sürecine başlayabilirsiniz.